Voor me ligt jaargang 1966, de eerste ingebonden gedeeltelijke jaargang. De met blauwe kaft ingebonden exemplaren van NATUURSTEEN begint met die van juli 1966. Het is nummer 231 en het logo oogt als de titel van een Lucky Luke-stripboek. Ondertitel is ‘Officieel Orgaan van de Alg. Ned. Bond van Steenhouwerspatroons’, een te lange betiteling voor de breedte van het blad. In het binnenwerk staat het als volgt: ‘Officieel maandelijks orgaan van de A.N.B.S. De ‘redaktie’ was gevestigd in Amsterdam en de administratie in het Friese Oosterzee.
Ontstaan NATUURSTEEN
Het ontstaan van NATUURSTEEN gaat terug naar 1947. Toen besloten Ton Fein van de Arnhemse uitgeverij Fein Periodieken en de Algemene Nederlandsche Bond van Steenhouwerspatroons (A.N.B.S.) een maandblad voor de natuursteensector op te richten. Vier jaar duurde de samenwerking, want toen besloot Fein – die eigenlijk handelaar was, hoofdzakelijk in terrazzoproducten – dat hij het niet meer leuk vond. Hij benaderde Daaf P. Wijlhuizen of hij er iets voor voelde om de inhoud van NATUURSTEEN te gaan verzorgen. Wijlhuizen verdiende in die tijd de kost als dagbladjournalist, maar wilde als bijbaantje NATUURSTEEN wel erbij doen. De ex-vrouw van Fein nam de uitgeverij over en vestigde zich in het Friese Oosterzee. Inmiddels werd in de uitgave van november 1966 een naamswijziging aangekondigd. Op de cover stond nog steeds ‘Officieel Orgaan van de Alg. Ned. Bond van Steenhouwerspatroons’, maar eenmaal omgeslagen stond de nieuwe benaming: ‘Officieel maandelijks orgaan van de A.B.N.’. Bij Koninklijk Besluit van 21 april 1966 was de naam Algemene Nederlandsche Bond van Steenhouwerspatroons gewijzigd in Algemene Nederlandse Bond van Natuursteenbewerkende Bedrijven (A.B.N.). Dat jaar was ook een jubileum te vieren, want in de laatste uitgave van 1966 is een weergave van de jaarrede van toenmalig voorzitter van de ABN opgenomen waarin het zestig jarig bestaan van de A.N.B.S., nu overgegaan in de A.B.N. wordt besproken.
De vestiging van Fein Periodieken in Oosterzee bleek al snel een onoverkomelijke logistieke hobbel, waarna in 1967 het vakblad door Uitgeverij Wijlhuizen in Beek bij Nijmegen werd overgenomen. De overdracht was voor de lezers direct zichtbaar, want de eerste uitgave van Uitgeverij Wijlhuizen in mei 1967 had een compleet nieuwe cover. Ook het binnenwerk had een bescheiden make-over ondergaan. Een wijziging die de daaropvolgende 55 jaar meerdere malen heeft plaatsgevonden.
Jubileumnummer
In april 1972 werd het jubileumnummer uitgegeven: nummer 300. Met op de cover nog een jubileum: het 25-jarig bestaan van NATUURSTEEN. Op de eerste pagina stond een vrolijke strip over de ontwikkeling van het vak van steenhouwer; van een niet geklede man die met de ene steen een andere steen probeert te bewerken in 2011 v.C., via een ridder die met hamer en beitel een stuk steen bewerkt in 1401 n.C., een mannetje met een pijp die in 1896 een stuk steen zaagt, een man met sigaar die onder het genot van de muziek uit een transistorradio met een pneumatische beitel werkt tot een robot die in 2011 al het werk heeft overgenomen. De tekenaar bleek redelijk een vooruitziende blik te hebben, want heden ten dagen is de robot niet meer weg te denken in de geautomatiseerde natuursteenindustrie.
Jaar later
Het 50-jarig jubileum van NATUURSTEEN werd uiteraard gevierd met een speciale uitgave in 1997. Niets is minder waar, want de toenmalige redactie – incluis mijn persoon – was het helemaal vergeten. Het was mijn eerste jaar bij NATUURSTEEN, had er dus nog niet echt een ‘steengoed’ verleden mee opgebouwd. Maar een excuus was snel gevonden: de vijftigste jaargang was die van 1997, maar het vijftigjarig bestaan was in 1998. Snapt u het nog?
Bladerend door de jaargang van 1998 vallen een aantal dingen op. Leuk gevonden is de advertentie van J. Snijders Natuursteenhandel uit Amsterdam die uitsluitend bestaat uit een rekening uit 1934. Deze betreft het leveren van ‘1 grafsteen volgens Uwe schets, bestaande uit een letterstuk 82 x 50/48 x 15/12 cm van ZwartZweedsch graniet met voetstuk van grijs Beiersch graniet 56 x 21 x45 cm het geheel rondom gepolijst, inclusief 4 procent omzetbelasting volgens zegels voor de prijs van … 89,44 uiteraard in guldens. Ook een overzichtsartikel over de zin en onzin van milieuwetgeving, moet het zaag- en polijstwater worden gescheiden van het slib? En de nabeschouwing van de Mostra Internationale di Marmi Pietre e Tecnologi Verona, een jubileumeditie, want de vakbeurs – die nu Marmomac heet – werd georganiseerd door de honderdjarige Veronafiere. Maar de jaargang laat ook vele zaken zien die nu niet meer actueel zijn of domweg niet meer bestaan. Bijvoorbeeld een bedrijfsreportage over Vialle Natuursteen uit Venlo, een advertentie van Natuursteen Holland uit Gasselte, de eigen pagina’s van het Bedrijfschap Natuursteenbedrijf, een nabeschouwing van de natuursteenvakbeurs in Carrara en de MasterPlus van Intermac draaide nog op Windows ‘98… Ik ben benieuwd wie dit artikel schrijft in de jubileumeditie ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan en hoe dit wordt gepubliceerd…
Dit artikel is eerder gepubliceerd in NATUURSTEEN 6-2022. Nog geen abonnee? Klik hier!