Aanbesteding als aanjager van transitie

Nieuws 10-02-2022
Aanbesteding als aanjager van transitie

Onlangs is ‘Aanbesteding als aanjager van transitie’, de eindrapportage van het pilotprogramma ISV Natuursteen, verschenen. Kees Eckhardt en Isabel Gruwez zijn hier nauw bij betrokken geweest. Zij geven een reactie op het pilotprogramma en het eindrapport.
Aanbesteding als aanjager van transitie

De realisatie van het Initiatief TruStone is een bijzondere ontwikkeling voor de natuursteenbranche in Nederland en België. Het bij elkaar brengen van de wensen van de stakeholders bleek een hele opgave vanwege verschillen in maatschappelijk rollen en verantwoordelijkheden. Dat kwam vooral tot uitdrukking bij het uitwerken van de hoofdlijnen van de aanpak. Daarbij bleek ook al snel de behoefte aan meer informatie over de praktische invulling door de stakeholders. Hoe komen we tot een werkwijze, eenieder vanuit zijn rol in het proces, zodat de doelstellingen van het Convenant ook aantoonbaar worden geëffectueerd? 

Pilotprogramma’s

In de achterliggende periode is door middel van pilotprogramma’s informatie verzameld om alle betrokkenen te helpen hun rol optimaal in te vullen. Tijdens de onderhandelingen over het Initiatief TruStone ontvingen we periodiek rapportages hierover, die vervolgens weer input vormden. Dat interactieve proces is naar mijn mening prima verlopen. Het Initiatief TruStone kwam tot stand terwijl de pilotprogramma’s nog doorliepen en de detaillering van het Convenant qua aanpak verder gestalte kreeg. Eind vorig jaar kwam de eindrapportage beschikbaar. 

Belangrijkste conclusie

De belangrijkste conclusie van de pilotprojecten op het gebied van Natuursteen is dat, om risico’s in Internationale Sociale Voorwaarden (ISV) werkelijk aan te pakken, ingezet moet worden op een beleid dat op transitie is gericht. Een belangrijke voorwaarde hiervoor is – en dat is het huidige beleid – om ‘due diligence’ of ‘gepaste zorgvuldigheid’ als uitgangspunt te nemen en niet het op voorhand uitsluiten van risico’s met behulp van certificaten of door zerotolerance beleid te hanteren. Daarbij zal het in veel gevallen nodig zijn om het niveau van de individuele opdracht te verbinden met het opdracht overstijgende niveau, zeker wanneer opdrachten een korte looptijd hebben. Belangrijke succesfactor daarbij is dat met het TIN en het Initiatief TruStone een verband is gelegd tussen het niveau van de individuele opdracht (die in het geval van natuursteen vaak ook nog kortdurend is) enerzijds en het opdracht overstijgende niveau (waarin meer tijd en ruimte is voor een langetermijnontwikkeling) anderzijds. Dit maakt het mogelijk voor aanbestedende diensten en bedrijven om ook buiten de context van één opdracht op langere termijn een leerproces te doorlopen en van elkaar te leren.

Prima handreiking

Ik ervaar die rapportage als evenwichtig en uiterst nuttig voor alle stakeholders. Het vormt een prima handreiking aan allen die zich serieus willen richten op het verminderen van de verschillende risico’s in de productielanden. Dat dit langs de weg van geleidelijkheid gaat, spreekt ons als ondernemers erg aan. We zetten in op een langdurig leerproces en langetermijndoelen, zonder mogelijke verbeteringen op korte termijn onbenut te laten.  

Ik ben ervan overtuigd dat het benutten van deze resultaten de aanpak nog praktischer en effectiever maakt en de deelname aan het Convenant zal bevorderen.   

Kees Eckhardt

Bestuurslid hoofdsector Natuursteen NOA en Lid stuurgroep Initiatief TruStone

Ik heb de pilotprojecten als zeer positief ervaren. Door deze projecten is er sneller een dialoog ontstaan tussen importeurs, ngo’s, vakbonden en stakeholders. Ik nam deel aan de stakeholdersmeeting in India en onlangs via Teams-meeting met vertegenwoordigers van de natuursteensector in Italië. Daaruit merkte ik dat dergelijke meetings door het pilotproject een positieve evolutie teweegbrengen.

Isabel Gruwez

Coördinator/directeur BNSA