“De markt is aan het veranderen. Consumenten eisen steeds meer verantwoorde producten. Daar moet je als bedrijf in mee gaan, ook in de natuursteensector. Steeds meer consumenten willen de herkomst van producten weten en onder welke omstandigheden het product tot stand is gekomen. Maak daarom je keten inzichtelijk! Dat vinden wij als overheid van groot belang. Daarom zijn wij bereid om 70 procent van de kosten voor onze rekening te nemen die nodig zijn om niet alleen je keten inzichtelijk te maken, maar ook om maatregelen te nemen om de omstandigheden in de keten te verbeteren.” Aan het woord is Silvester Botman. Vanuit de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) is hij werkzaam voor twee fondsen: het Fonds Bestrijding Kinderarbeid (FBK) en het Fonds Verantwoord Ondernemen (FVO). 

FBK

Het Fonds Bestrijding Kinderarbeid (FBK) is voor bedrijven die in partnerschap met een ngo en een lokale partij in het kader van de Wet Zorgplicht Kinderarbeid de keten inzichtelijk willen krijgen, aldus Botman. “Het in kaart brengen van kinderarbeid bij de productie van natuursteen is van groot belang. Met subsidie uit het FBK kunnen bedrijven bijvoorbeeld specialisten inhuren die onderzoek doen naar de herkomst van de stenen en op basis daarvan een risico-inventarisatie opstellen. Vervolgens kunnen bedrijven deze inventarisatie gebruiken om gepaste maatregelen te nemen om het risico op kinderarbeid in de keten te verminderen. Wij beseffen ons terdege dat het erg moeilijk is om 100 procent zekerheid te krijgen, ook al is de keten volledig in kaart gebracht. Maar we kunnen wel onze uiterste best doen om de risico’s op kinderarbeid zo laag mogelijk te krijgen.”
Tot op heden zijn zo’n twintig subsidieaanvragen voor het FBK bij RVO.nl ingediend. Botman benadrukt dat niet alleen grote bedrijven een aanvraag hebben gedaan. “Het zijn met name familiebedrijven uit het mkb. De motivering luidt veelal dat men het persoonlijk belangrijk vindt, dat de markt er meer om vraagt en dat het van belang is voor de toekomst van het bedrijf. Bedrijven kunnen overigens nog tot eind 2020 een aanvraag bij de fondsen indienen.”

FVO

Het Fonds Verantwoord Ondernemen (FVO) biedt subsidies aan bedrijven die net zoals bij FBK in partnerschap met een ngo en een lokale partij de keten inzichtelijk willen krijgen onder andere op het gebied van arbeidsomstandigheden en milieu. “Zo’n dertig jaar is een groot deel van de productie vanuit Nederland naar de lage lonenlanden verplaatst. De prijs was hiervoor de drijfveer, men bekommerde zich niet om de omstandigheden ter plekke. Nu ontstaat er meer bewustwording bij consumenten. Ten koste waarvan worden deze producten gemaakt? Deze vraag stellen niet alleen consumenten, de overheid als grootste opdrachtgever zal ook steeds meer eisen op mvo-gebied stellen en dat gaan verwerken in het aanbestedingsproces. Uiteindelijk zullen bedrijven die hun keten inzichtelijk hebben hier dan ook voordeel hebben, bijvoorbeeld doordat ze meer opdrachten krijgen.” 

Blockchain

RVO.nl is betrokken bij projecten waarbij blockchain-technologie wordt ingezet om de keten transparanter te krijgen. “Met deze technologie is het mogelijk om elke stap in de productieketen verifieerbaar te krijgen. Elke transactie die met dat product te maken heeft, bijvoorbeeld van blok natuursteen tot aan het natuursteenbedrijf in Nederland, staat in die blockchain vermeld. Het is als het ware een database die gevoed wordt met informatie, of die nu van de groeve is, of van een tussenpersoon of een toeleverancier, alles wordt erin gezet. Uiteindelijk wordt helder wie voor welke prijs een product heeft gekocht.”