Veel vragen van werknemers over gevolgen coronavirus

Bij CNV Vakmensen komen steeds meer vragen binnen van werknemers over de gevolgen van het coronavirus voor hun werk. Een van de vragen is of een werkgever zomaar verlofdagen mag afboeken, nu het werk op veel plekken stilvalt. “We zijn daar volstrekt helder over: gedwongen verlof is niet aan de orde”, zegt Myranda Cuijpers, jurist bij CNV Vakmensen. “Je verlofdagen zijn van jou, daar mag je werkgever dus niet vrij over beschikken omdat het hem nu goed uitkomt.”

Veel werknemers melden zich deze dagen bij CNV Info, de eerste lijn van het CNV voor hulpvragen. “De situatie zorgt voor veel verwarring en praktische problemen”, zegt Cuijpers. “Ook voor werkgevers natuurlijk, die opeens met minder werk of zelfs bedrijfssluitingen te maken krijgen. We realiseren ons heel goed hoe uitzonderlijk dit is en dat dit ook de nodige flexibiliteit van werknemers vraagt. Toch is dit in de eerste plaats een ondernemersrisico, dat niet meteen op het bord van de werknemers mag worden gelegd.”
Het is volgens haar dan ook niet de bedoeling dat werkgevers uit eigen beweging verlofdagen gaan afboeken. “Een werkgever mag aan werknemers vrágen of zij verlof willen opnemen. Dat is een verzoek, nooit een verplichting. Je hebt die vakantiedagen zelf ook hard nodig om rust te nemen op een moment dat je er zelf voor kiest.”

Min- en plusuren

In sommige cao’s staan afspraken over min- en plusuren. Cuijpers: “Die regeling is bedoeld om tijdelijk pieken en dalen op te vangen. Je werkt dan tijdelijk meer of minder en dat trek je dan later weer gelijk. We krijgen nu signalen dat werkgevers op grote schaal gebruikmaken van min-uren. Dat betekent dat werknemers een veel te hoog saldo aan min-uren opbouwen die ze later nooit meer kunnen inhalen. Dat moeten we echt voorkomen. We roepen werkgevers dan ook op om hier op een normale manier mee om te gaan. Het cao-artikel is niet bedoeld voor deze extreme situatie.”

Voorbeelden uit de praktijk:

Een grote cateraar stuurt een mail naar alle werknemers in bedrijfsrestaurants, met daarin de volgende tekst: ‘Indien er geen werk op een andere locatie beschikbaar is of indien er niet thuis gewerkt kan worden, dan dien je tijd voor tijd uren of verlof op te nemen.’ CNV Vakmensen heeft de werknemers geadviseerd om hier niet zomaar mee akkoord te gaan.
Een werkgever heeft werktijdverkorting aangevraagd en vraagt tegelijkertijd aan werknemers om vrij te nemen en tijd-voor-tijduren op te maken. Daar hoef je als werknemer niet in mee te gaan. Werktijdverkorting is een goed vangnet voor werkgever en werknemer. Je hoeft dan niet ook nog eens vrije dagen in te leveren.